معیار انتخاب دوست از دیدگاه اسلام

معیار انتخاب دوست از دیدگاه اسلام

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُونَ الَّذِي لَا يُدْرِكُهُ بُعْدُ الْهِمَمِ وَ لَا يَنَالُهُ غَوْصُ الْفِطَنِ الَّذِي لَيْسَ لِصِفَتِهِ حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ لَا نَعْتٌ مَوْجُودٌ وَ لَا وَقْتٌ مَعْدُودٌ وَ لَا أَجَلٌ مَمْدُودٌ فَطَرَ الْخَلَائِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ نَشَرَ الرِّيَاحَ بِرَحْمَتِهِ وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَيَدَانَ أَرْضِهِ، وَالصَّلاة وَالسَّلامُ عَلی سَیدِالاَنبِیاء وَالمُرسَلین مولانا ابی القاسم محمد صلی الله علیه و آله وسلم  وَ عَلی اَهلِ بیته الطَیّبین والطاهرین المعصومین علیهم السلام وَ لعنةُ الله علی اَعدائهم الی قیامِ یومِ الدّین.

اما بعد قال الله تعالی فی القرآن العظیم: «يَا وَيْلَتَي لَيْتَنِى لَمْ اَتَّخِذْ فُلاَناً خَلِيلاً»؛ «ای وای برمن، کاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم».[1]

فریادهای حسرت بار و ناله­های ای وای ای وای از دست دوستان بد و ناباب در کنج زندان­ها بلند است. سرو صدای به انحراف کشیده شدن جوانان توسط دوستان نا اهل،  صدر خبرهای رسانه­های نوشتاری، گفتاری و دیداری قرار گرفته است. ناله­های جگر خراش پدران و مادران دلسوز از درون خانه­ها هر صبح و شام به خاطر سرنوشت شوم فرزندان پسر و دخترشان بر اثر گرفتار شدن در دام دوستان نا شایسته طنین انداز است.

ای کاش! این صداهای حسرت بار، با رفتن انسان از این دنیا خاموش می­شد. و بعد از آن این صداهای جانسوز، این قدر صاحبانش را اذیت نمی­کرد؛ اما این ناله­های تأسف بار بعد از رفتن از دنیا همچنان همراه انسان است. در روز قیامت هم به تصریح قرآن کریم فریاد از دست دوست بد بلند است: «يَا وَيْلَتَي لَيْتَنِى لَمْ اَتَّخِذْ فُلاَناً خَلِيلاً»؛ «ای وای برمن، کاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم».[2]

بنا براین پدران و مادران! مواظب باشید، که فرزندان تان گرفتار دوستان بی بندوبار نشوند. جوانان! شما هم مراقب باشید، که در دام شیطانی پهن شده از سوی افراد ناباب که به ظاهر دست دوستی به طرف شما دراز می­کند، قرار نگیرید. انتخاب دوست سرنوشت ساز و حیاتی است. از اینرو در آموزه­های دین مقدس اسلام در موارد مختلف، روی این مسأله خیلی تأکید شده است. عزیزان! توجه داشته باشید، اگر بخواهیم گرفتار رفیق بد نشویم، باید به هوشدارها و معیارهای انتخاب دوست از دیدگاه اسلام توجه کنیم.

تحقیق و بررسی که در بارة این موضوع مهم انجام داده­ام، نشان می­دهد که پرداختن به جزئیات مطالب این مسأله، ده­ها جلسه نیاز دارد، بنابراین بنده فقط شاه کلید و اهم مطالب را گزینش کرده­ام که اگر شما سروران عزیز! توجه خویش را مبذول فرمایید، به شاه کلید این مسأله حیاتی دسترسی پیدا کرده­اید.