دنیا مزرعه آخرت

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ الحمد لولىّ الحمد و خالقه و باعثه و وارثه حمدا لا ينبغى لاحد سواه و هو اهله و مستحقّه و الصّلوة و السّلام على سيّد رسله و خير خلقه و افضل بريّته حبيبه و نجيبه و خيرته و صفوته و معلّم كتابه سيّدنا و نبيّنا محمد خاتم النبيين و على آله الطاهرين لا سيّما بقيّة اللّه في الأرضين و لعنة اللّه على اعدائهم الى يوم الدين.

اما بعد قال الحکیم فی محکم کتابه الکریم «وَ ما أُوتِيتُمْ مِنْ شَيْ‏ءٍ فَمَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ زِينَتُها وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ وَ أَبْقى‏ أَ فَلا تَعْقِلُونَ» [1]. آنچه به شما داده شده، متاع زندگى دنيا و زينت آن است و آنچه نزد خداست بهتر و پايدارتر است آيا انديشه نمى‏كنيد؟! .

مقدمه

این موضوع یک موضوع عام است که همه طبقات جامعه (چه مرد چه زن ، چه جوان چه پیر چه امیر چه غریب چه عالم چه جاهل و ... ) از اول خلقت بوده و خواهد بود و شکوک و شبهات ، خیلی ها را فرا گرفته است زیرا در باره دنیا و اینکه ارزش آن ذاتی است یا عرضی ، و هدف است یا وسیله ، دیدگاه های متفاوت وجود دارد : برخی از مکاتب سعادت و خوشبختی انسان را در ترک دنیا و لذت های آن می دانند (داستان های زیادی در این مورد بیان شده است) و پاره دیگر هم معتقدند هرچه انسان بتواند بیشتر از لذائذ مادی استفاده کند ، خوشبخت تر است (پیروان این دیگاه هم کم نیستند) این در حالی است که مکاتبی نیز اساسا به پوچی دنیا اعتقاد دارند و برای آفرینش آن هیچ هدفی نمی شناسند و می گویند :

از آمدن و رفتن ما سودی کو ؟ !            و ز تار امید عمر ما پودی کو ؟ !

در چنبر چرخ جان چندین پاکان           می سوزد و خاک می شود دودی کو ؟ ! [2]

اسلام نیز در این باره نگرش خاصی دارد ، از نظر اسلام ، دنیا به عنوان حقیقتی خارجی ، مخلوق خداوند و از نشانه های عظمت الهی است که با هدفی مقدس آفریده شده است از این رو نه تنها مذموم نیست ، که هر ذره اش خیر است و باید آنرا ارج نهاد . و این انسان است که سعادت یا شقاوت را برای خود و دیگران فراهم می سازد – این نگرش از جهان بینی توحیدی مایه می گیرد . سعدی نتیجه این نوع جهان بینی را چنین بیان می نماید :

به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست

فخر رازی یکی از فقهای اهل تسنن چنین نقل می کند که اگر کسی وصیت کند ثلث مالش را به عاقل ترین مردم بدهند فتاوی من این است که ثلث مال را به کسانی بدهند که از فرمان حق اطاعت می کنند ، زیرا عاقل ترین مردم کسی است که متاع اندک (زود گذری) را بدهد و سرمایه فراوان را بگیرد و این تنها در مورد مطیعان فرمان خدا صادق است [3] .